Een aardgasvrij Voorschoten in 2050

De gemeente Voorschoten bereidt zich voor op de toekomst. Een van de uitdagingen voor de komende 30 jaar is om de gemeente CO₂-neutraal te maken. Dat betekent dat we uiteindelijk in alle huizen en kantoren in de gemeente geen aardgas meer willen gebruiken en gaan overstappen op duurzame alternatieven. Het overstappen van aardgas op een andere duurzame warmtebron in Voorschoten gebeurt niet van de ene op de andere dag. Ook is niet in elke buurt in Voorschoten dezelfde oplossing mogelijk. In 2021 is een globaal plan geschreven voor heel Voorschoten: de transitievisie warmte. Hieronder leest u hier meer over. Een plan voor de toekomst maken we op wijkniveau. We beginnen dit jaar met een plan voor de Krimwijk.

Aan de slag in de Krimwijk

De Krimwijk lijkt een heel geschikte wijk om te starten met het wijkwarmteplan, omdat er al veel bewoners actief bezig zijn met het verduurzamen van de woningen. De gemeente wil natuurlijk graag samenwerken met deze bewoners om een mooi plan voor de wijk te maken.

De ambitie voor de Krimwijk is om de wijk voor 2030 zo goed mogelijk voor te bereiden op de overstap naar een duurzame manier van verwarmen. Dit betekent dat sommige huizen nog extra geïsoleerd kunnen worden. In het plan dat we maken voor de wijk, komt te staan hoe we de aankomende jaren de huizen klaar gaan maken om de overstap te kunnen maken, waar u hulp bij kunt gebruiken en wat de gemeente gaat doen.

Om op de hoogte te blijven van de plannen die we maken voor de Krimwijk, verwijzen we u graag door naar het platform van de gemeente: www.voorschotenvoorduurzaamheid.nl/project/aardgasvrij-krimwijk.(externe link)

Eerste wijkbijeenkomsten

Op 6 en 13 december 2022 hebben de eerste wijkbijeenkomsten plaatsgevonden. Een fysieke bijeenkomst in het Bondsgebouw en een digitale bijeenkomst via Zoom. Het doel van de avonden was om elkaar te leren kennen en in gesprek te gaan over hoe het plan van aanpak eruit moet komen te zien. Belangrijk onderdeel was het ophalen van alle vragen, ideeën en zorgen die er in de wijk spelen.

Inmiddels is de informatie verzameld. Hier vindt u de resultaten van de online vragenlijst en het plan van aanpak.

De sheets van de presentatie die tijdens de wijkbijeenkomsten is gehouden, kunt u hieronder downloaden.

Presentatie startbijeenkomsten Krimwijk aardgasvrij, december 2022

Meld u aan voor de digitale nieuwsbrief over Krimwijk aardgasvrij

Bijeenkomst verduurzaming woningen

Op dinsdag 24 oktober waren alle woningeigenaren van de Krimwijk welkom bij een bijeenkomst over het verduurzamen van de woningen. Zo’n 70 bewoners waren aanwezig om meer informatie te krijgen over de woningscans en de mogelijkheden om hun woning te verduurzamen en uiteindelijk aardgasvrij te maken. Meer informatie over de bijeenkomst vind je via de website van Voorschoten Voor Duurzaamheid(externe link).

Transitievisie warmte

De gemeente heeft in 2021 een globaal plan geschreven waarin staat hoe Voorschoten in de toekomst gaat overstappen op duurzame warmte: de transitievisie warmte. Eind december 2021 is de transitievisie warmte 1.0 door de gemeenteraad van Voorschoten vastgesteld. Het hoofddoel van de visie is: de gemeente Voorschoten is in 2050 CO₂-neutraal. Daar gaan we op weg naartoe. In de transitievisie warmte staat, op basis van wat we nu weten, hoe en op welke voorwaarden we dat willen bereiken. Op zijn minst elke 5 jaar komt er een update van de transitievisie warmte op basis van het nieuwste rijksbeleid, de nieuwste innovaties, technische en financiële kennis. Daarom heeft deze transitievisie warmte de toevoeging 1.0.

Per buurt staan de meest logische duurzame warmtebronnen om op over te stappen aangegeven. Ook staat erin op welke termijn een buurt dat zou kunnen doen. Daarbij hebben we ook per buurt bekeken of een tussenoplossing een goed idee is, zoals woningisolatie, energie besparen of overstappen op een hybride warmtepomp (die verbruikt een stuk minder aardgas). We hebben nu een visie gemaakt tot 2050. Op korte termijn gaan we alleen werken aan oplossingen en kansen waar we achteraf geen spijt van gaan krijgen. Dit gaan we de aankomende jaren per buurt verder uitwerken in concretere wijkuitvoeringsplannen. Door nieuwe inzichten, verbeterde technieken en veranderende prijzen zal de visie minimaal elke vijf jaar worden herzien. Kansen die we hier zien werken we uit in uitvoeringsplannen. Dit herhalen we tot 2050 totdat de hele gemeente aardgasvrij is.

De route naar 2050

1. Starten met minder energie verbruiken door isolatie, kierdichting en eventueel lagetemperatuurverwarming volgens wat heet de Standaard(externe link).
De Standaard(externe link) is een methode ontwikkeld en afkomstig van de Rijksoverheid. Die komt in de plaats van de energielabels zoals we die nu kennen. Dit geldt voor alle oplossingen.

2. Kiezen voor de tussenoplossing hybride warmtepomp.
De warmtepomp levert de gewone warmte (de basislast) en de gasketel is voor als het erg koud is (piekbelasting). Voordeel van dit systeem is dat het aardgasverbruik direct daalt. Ook levert de warmtepomp warmte met minder CO2-uitstoot dan een gasketel.

3. Per buurt een geschikte warmteoplossing kiezen uit één van de drie opties 1) warmtenet, 2) all-electric of 3) duurzame gassen.

In de transitievisie warmte is een aantal groepjes (buurtclusters) gemaakt van buurten/wijken die overeenkomen wat betreft kenmerken en mogelijke oplossingen. De oplossingen zijn echt een voorlopig advies omdat we alleen hebben gekeken naar technische en economische punten. Bij de definitieve keuze voor de beste warmteoplossing spelen ook sociale en organisatorische zaken en dergelijke een rol.

Kansen tot 2030

De gemeente gaat samen met de inwoners aan de slag met het maken van plannen per buurt. Niet elke buurt komt meteen aan de beurt. Zo zullen we in de komende jaren in diverse wijken/buurten bezig zijn waarbij de ene wijk verder is dan de andere. Het is belangrijk dat u als inwoner, bedrijf of andere betrokkene daarover meedenkt en meepraat. Zeker als plannen concreet worden en nog meer als ze gaan over uw eigen straat en huis. 

Energiebesparing

Voorschoten gaat tot aan 2030 vooral vol inzetten op energiebesparing om daarmee de CO2-uitstoot te verkleinen. Zo leveren we onze bijdrage aan de doelen van het Rijk om de COte verminderen. Ook helpen deze energiebesparende maatregelen om de overstap te kunnen maken naar diverse duurzame manieren van verwarming. Voor allerlei duurzame manieren van verwarmen is het namelijk nodig dat een huis eerst wordt geïsoleerd. Het gaat hier om maatregelen waar woningeigenaren achteraf geen spijt van zullen krijgen. Maatregelen die zorgen voor minder energieverbruik, die haalbaar en betaalbaar zijn, en liefst ook zorgen voor meer comfort in huis. Dit kan door isolatiemaatregelen en lagetemperatuurverwarming te nemen die aansluiten bij wat heet de Standaard. De Standaard(externe link) is een methode gemaakt door de Rijksoverheid. Die komt in de plaats van de energielabels zoals we die nu kennen. Deze standaard geeft aan wanneer een woning goed genoeg is geïsoleerd om aardgasvrij te worden.

Overstappen

Mogelijke buurten waar Voorschoten met de overstap naar duurzame warmte voor 2030 kan starten zijn Bijdorp, Vlietwijk en Krimwijk:

  • In de Krimwijk zijn ook veel woningen van de woningcorporaties. Ook is een groot deel  van de woningen na 2005 gebouwd. De nieuwere woningen in de buurt zou je goed kunnen verwarmen met een elektrische warmtepomp.
  • Vlietwijk is de buurt met het hoogste percentage corporatiewoningen in Voorschoten. Daarom biedt de buurt veel kansen om aan de slag te gaan met de warmtetransitie. De voorkeurstechnieken zijn daar een MT-warmtenet of een warmtepomp.
  • Bijdorp lijkt een kansrijke buurt. Dat komt omdat je daar in verhouding snel een warmtenet kan aanleggen, de aardgasleidingen oud zijn en een groot deel van de woningen in die buurt van de woningcorporaties is. De voorkeurstechniek is een middentemperatuurwarmtenet.

Overige buurten: al wel aan de slag met energiezuinig maken en CO2 besparen

De buurten die in latere fases aan de beurt komen, kunnen al wel starten met het energiezuinig maken van hun woningen. Pandeigenaren kunnen hun bezit isoleren. Als richtlijn voor het gewenste isolatieniveau heeft het Rijk een Standaard gemaakt en de streefwaarden die daarbij horen. Deze standaard geeft aan wanneer een woning goed genoeg is geïsoleerd om aardgasvrij te worden. Ook kunnen eigenaren hun woning of pand klaarmaken voor een hybride warmtepomp, zodat die kan worden bijgeplaatst bij de huidige hr-ketel, of geplaatst kan worden zodra de hr-ketel aan vervanging toe is. Of dit een nuttige stap is, hangt af van de uiteindelijke warmtetechniek die wordt gekozen voor de buurt en het moment waarop de buurt gaat overstappen.

Zelf aan de slag

Gebouweigenaren die zelf van plan zijn om hun woning of kantoor aardgasloos te verwarmen kunnen dat via individuele oplossingen doen. Dus overstappen op een duurzame verwarming die alleen voor hun woning is. De gemeente helpt bewoners daarbij via het Duurzaam Bouwloket.

Er zijn buurten waar nu al duidelijk is dat collectieve systemen, dus geschikt voor een groep woningen of andere gebouwen, niet de oplossing zijn (het buitengebied en de nieuwbouw van Starrenburg en de Krimwijk). Daar is een individueel systeem (dus per huis of ander gebouw) dus de uitkomst. Bewoners kunnen daar als tussenoplossing kiezen voor een hybride warmtepomp(externe link).

Kosten

De gemeente Voorschoten heeft als doel dat de warmtetransitie moet verlopen met wat genoemd wordt de laagste nationale kosten. Voor de eindgebruiker, de bewoner/eigenaar, betekent dit dat de kosten minimaal woonlastenneutraal zijn. Dat is zo door de Rijksoverheid afgesproken. Wat precies woonlastenneutraal is, moet nog precies omschreven worden door het Rijk. Als er subsidies of andere maatregelen nodig zijn om die woonlastenneutraliteit te bereiken, dan moet de rijksoverheid dat regelen.

Uitvoeringsprogramma gemeente Voorschoten

Deze projecten gaat de gemeente doen nu de transitievisie warmte klaar is:

1. Project: Opstellen Buurtgerichte Routekaarten (2022-2024)

2. Project verankering transitievisie warmte in omgevingsvisie (2023-2025)

3. Onderzoek lokale alternatieve warmtebronnen (2022-2024)

4. Update transitievisie warmte naar de 2.0 versie (2026)

Participatie transitievisie warmte

Wat er aan het maken van de warmtevisie vooraf ging: het participatieproces

Hoe hebben de inwoners meegedacht over de warmtevisie?

De gemeente kon en wilde de warmtevisie niet alleen maken en heeft daarom aan inwoners, ondernemers en organisaties gevraagd om mee te denken. Ruim 600 inwoners hebben hun mening en ideeën in 2021 gedeeld. Er is een samenvatting gemaakt van de opgehaalde informatie en ideeën tot nu toe. Op basis van deze inbreng is er een eerste stappenplan tot 2050 gemaakt.

Zo zijn we met elkaar in gesprek gegaan

In juni 2021 hebben ruim 575 inwoners de vragenlijst ingevuld over de transitievisie warmte. De inwoners hebben hun mening gegeven over een aardgasvrij Voorschoten. Zij gaven aan wat zij hierbij belangrijk vinden, welke vragen er nog leven en wat voor hen belangrijke randvoorwaarden zijn voor de oplossing.

Op 5 juli 2021 organiseerde de gemeente een werkplaats over duurzame warmte voor Voorschoten. Daar namen ruim 75 inwoners aan deel. De gemeente, het technisch bureau CE Delft en participatiebureau +anderen vertelden over het doel van de visie, de mogelijkheden die er zijn in Voorschoten en route er naartoe. Daarna gingen de inwoners met de gemeente en met elkaar in gesprek over de randvoorwaarden waaraan een oplossing moet voldoen. In deelsessies is er dieper ingegaan over de mogelijkheden per buurt en hoe de route er tot 2050 uit zou moeten zien. Alle inbreng heeft de gemeente meegenomen om uiteindelijk keuzes te kunnen maken. Lees de samenvatting van alle opgehaalde ideeën en het stappenplan

Lees alle resultaten

Er is een verslag gemaakt van de resultaten van de vragenlijst en de werkplaats. Die kunt u hieronder downloaden.

Participatieverslag juni 2021

Heeft u vragen?

Bekijk de pagina met veelgestelde vragen. Staat uw vraag er niet bij? Stuur deze dan naar TVW@voorschoten.nl. Als uw vraag vaker wordt gesteld zetten wij hem bij de Veelgestelde vragen. Zo heeft iedereen er wat aan!

Meer lezen?