Oudjaarsspeech van de burgemeester

Beste inwoners, ondernemers, vertegenwoordigers van verenigingen en organisaties, medewerkers van hulpdiensten, collega-bestuurders en alle andere relaties,

Hartelijk welkom op deze oudjaarsbijeenkomst. Voor de derde achtereenvolgende keer mogen wij u ontvangen op Kasteel Duivenvoorde, dat er opnieuw sprookjesachtig bijstaat.

2025 … Wat een jaar is het geweest! Een jaar waarin we met elkaar vele herinneringen hebben gemaakt, waar we met een grote lach op terugkijken. Maar ook een jaar met op sommige momenten een traan, zoals bij de indrukwekkende herdenking van de dertienjarige Raphaël bij voetbalvereniging Voorschoten ’97. Of bij het overlijden van Martin Oppelaar, die velen van ons mochten kennen als drijvende kracht achter het behoud van Spuit 41 en het brandweermuseum.

Deze dagen zijn we in gedachten extra bij de families en vrienden die strakjes aan de kersttafel een dierbare moeten missen.

80 jaar vrijheid

Landelijk stond 2025 in het teken van 80 jaar vrijheid. Wat een activiteiten beleefden we ook in Voorschoten! Van de onthulling van het Witte Anjerperk en het veteranenmonument en het bevrijdingsconcert van Exultate Deo. Tot het leggen van de eerste Stolpersteine, de start van de podcastserie met persoonlijke verhalen en de vrijheidslunch op de Voorstraat. Met als hoogtepunt het ontsteken van het Bevrijdingsvuur met de lopers van atletiekvereniging Voorschoten '97.

Dank aan Hoogvliet supermarkt, Van der Valk, de Oranjevereniging, het Wapen van Voorschoten, The British School in The Netherlands, cultuurverenigingen, sportverenigingen, scouting, scholen, en iedereen die op wat voor manier dan ook heeft geholpen om 80 jaar vrijheid samen te vieren en de verhalen levend te houden.

Sport

2025 was veelal ook het jaar van uitvoering en realisatie van plannen waarover al heel lang werd gesproken. Concreter dan een nieuwe atletiekbaan bij Voorschoten ‘97 kan ik het niet maken. In september werd het allereerste rondje gerend.

En we zetten door met sport! Neem alleen al de plannen voor het zwembad en de sporthal. Of denk aan de combibaan, waar we straks in de zomer kunnen skaten en in de winter schaatsen, met daaromheen een klimaatadaptief park.

Openbare ruimte

Ook in de openbare ruimte is een hoop werk verzet. Zoals het groot onderhoud in Adegeest en in het centrum bij de Raadhuislaan en de Oranjeboomstraat. Of wat verderop, met de renovatie van gedenkpark Rosenburgh.

Van onderhoud is het, tenminste op papier, weer een klein stapje naar nieuwbouwwoningen. De nieuwe woningen aan de Professor Einsteinlaan naderen hun voltooiing, de eerste woningen op Bijdorp zijn bijna opgeleverd en de bouw in Park Beresteyn is afgerond.

Verder nam de raad een besluit over de projecten Jan Evertsenlaan en Jan Wagtendonkstraat. Bouwen voor alle doelgroepen is van belang om ons dorp ook in de toekomst leefbaar te houden.

Tot slot liggen er bouwvergunningen voor Starrenburg III, en zijn die aangevraagd voor Segaar-Arsenaal en de Raadhuislaan.

Denk bij openbare ruimte natuurlijk ook aan de ontwikkelvisie voor het centrum en de herinrichting van het Treubplein. Verandering en investeringen zijn nodig om ons centrum aantrekkelijk te houden voor bezoekers en ondernemers.

Cultuur

Dan cultuur. Wat beleefden we ook dit jaar weer een fantastisch Weekend van Voorschoten. Traditiegetrouw afgetrapt met de uitreiking van de Voorschoten Awards. De avond waarin vele vrijwilligers terecht in het zonnetje worden gezet. Waar zouden wij zijn zonder al die vrijwilligers in onze samenleving.

Dé klap op de vuurpijl kwam de volgende ochtend. Met elkaar zongen we ons spiksplinternieuwe dorpslied ‘Parel aan de Vliet’. Grote complimenten aan Ine Duijnkerke voor de tekst en Rob Balfoort voor de muziek!

De Awards en de première van het lied vonden plaats in de Kruispuntkerk. Wat wordt er hard gewerkt om daar ons cultuurcentrum te realiseren.

U bent gewend dat ik hier ook iets zeg over de muziektent. Gelukkig hebben we dit jaar een prachtige groen-gele tent kunnen aanschaffen, waarmee we weer jaren in stijl vooruit kunnen. Dank aan de Vrienden van Voorschoten, de Oranjevereniging, het comité Paardendagen en de Voorschotense centrumondernemers die zich daarvoor hebben ingezet!

Jeugd

Van het Weekend van Voorschoten is het een klein stapje naar de jeugd in ons dorp. Je zult maar in deze tijd 15 of 16 zijn en op vrijdag- of zaterdagavond nergens heen kunnen. We zien dat het hangen op straat toeneemt, terwijl we dat met z’n allen steeds minder lijken te accepteren. Des te leuker dat de jongerenraad nadenkt over activiteiten, zoals een jaarlijks Voorschoten Festival. Ik hoop dat we daar volgend jaar samen handen en voeten aan kunnen geven.

Tijdens het Weekend van Voorschoten ben ik twee nachten meegelopen met de politie. Veel jongeren op straat die elkaar ontmoetten. Ja, het was druk beide avonden, maar de sfeer was heel gezellig.

Toen ik daar stond en rondliep, heb ik mijzelf de vraag gesteld: deed ik op die leeftijd nou zoveel anders? Het eerlijke antwoord is ‘nee’. En ik denk dat als we heel eerlijk zijn, dat voor velen van ons geldt. Waarom zijn we dan nu zo kritisch naar de huidige jeugd toe, vraag ik mij dan af.

Veiligheid op straat

Waar ik dat weekend wel van schrok, waren de vooral jonge meiden die laveloos op straat lagen door alcoholmisbruik. Waar is de tijd gebleven dat je elkaar als vriendengroep in de gaten hield? Waar je zorgde voor elkaars veiligheid op straat?

Een thema dat vandaag de dag meer dan actueel is. Drie op de vier vrouwen wordt weleens op straat lastiggevallen. De stap dat dit gesprek nu overal wordt gevoerd, is misschien wel het allerbelangrijkst. En het besef dat bij velen indaalt. Het is namelijk niet normaal dat vrouwen met pepperspray in hun jaszak rondlopen, omfietsen om bepaalde locaties te vermijden of hun sleutelbos gebruiken als een klein wapen.

We kunnen niet alle ellende voorkomen. En er zullen altijd mensen op straat zijn die weinig goeds van plan zijn. Zoals mijn vader vroeger al tegen mij zei: “Ik vertrouw jou wel, maar ik vertrouw anderen niet.”

We kunnen wel een beetje beter op elkaar letten en ervoor zorgen dat er minder plekken zijn waar vrouwen sociale onveiligheid ervaren. We gaan volgend jaar zorgen dat het melden van onveilige plekken nog makkelijker wordt. Daarvoor gaan we in onze BuitenBeter-app een meldingsmogelijkheid toevoegen. Een eerste stap! Daarnaast moeten we leren de openbare ruimte als het ware te lezen door de ogen van vrouwen. Waarom de ene plek wel als sociaal onveilig wordt ervaren en de andere niet, en daarmee rekening houden bij de inrichting ervan.

Politie

Ook in Voorschoten gebeurt helaas genoeg. Er staat geen hek om ons dorp heen en criminelen houden zich nu eenmaal niet aan gemeentegrenzen. Maar ik durf te zeggen dat wij in de gelukkige omstandigheid zijn dat we in een gemeente wonen, werken en recreëren die we veilig kunnen noemen.

Daar werken wij met elkaar, zoals we hier staan, elke dag hard aan. De politie is hierin een onmisbare partner. Maar bovenal een partner waarop wij, als samenleving, altijd een beroep kunnen doen. Zij staan dag en nacht voor ons klaar. Dat mogen wij niet als vanzelfsprekend beschouwen. De druk op onze politiemannen en ‑vrouwen is eenvoudigweg te hoog.

Dank Sam en Dennis en jullie hele team voor alles het afgelopen jaar!

Brandweer

Aansluitend een opmerking over die andere helden: onze mannen en vrouwen van de brandweer. Hoewel zij dat werk vrijwillig doen, kunnen ze in dezelfde situaties terechtkomen als hun beroepscollega’s.

Daarom ben ik dankbaar dat per 1 februari aanstaande een PTSS-regeling voor de brandweer van kracht wordt, die geen onderscheid maakt tussen beroepskrachten en vrijwilligers. De erkenning van PTSS als beroepsziekte bij de brandweer is een grote stap.

Dank aan de veiligheidsregio, maar ook aan onze eigen gemeenteraad die zich hiervoor sterk heeft gemaakt.

Hoe leuk: het nieuwe brandweervoertuig WTS-500 is dit jaar officieel in gebruik genomen! Brandweer Voorschoten is er klaar voor.

Regionale samenwerking

In de regio werken we ook op andere gebieden samen. We kunnen nu eenmaal niet alles alleen, en voor u als inwoners en ondernemers bestaan de gemeentegrenzen vaak niet eens.

Het is belangrijk dat we die samenwerking blijven opzoeken, bijvoorbeeld in Key Region Leiden. Voorschoten gelooft hierin. Misschien hebben wij zelf niet de key-sectoren binnen de gemeentegrenzen. Maar het zijn wel onze inwoners die daar studeren, werken en innovaties teweegbrengen die voor heel Nederland relevant zijn.

Deze samenwerking kan wat mij betreft alleen slagen als die niet vrijblijvend is. Ik heb weleens gezegd dat met elkaar samenwerken geen cafetariamodel kan zijn. Dat je per dag bekijkt wat er op het menu staat en kiest waar je zin in hebt of wat jou het beste uitkomt. Dus we gaan in 2026 weer hard aan de slag om de volgende noodzakelijke stappen te zetten in onze, wat mij betreft niet vrijblijvende, samenwerking in de Leidse regio.

Verkiezingen

Tot slot de Tweede Kamerverkiezingen. Op 29 oktober gingen we naar de stembus. Dankzij vele vrijwilligers in ons dorp en onze ambtelijke organisatie zijn de verkiezingen uitstekend verlopen. Samen telden ze meer dan 16 duizend stemmen.

Met een opkomst van maar liefst 85% durf ik wel te zeggen dat politiek en democratie léven in Voorschoten. Des te groter is het contrast met de verschillende aanslagen op de democratie in het land. We zien dat zelfs raadsvergaderingen niet meer ongestoord kunnen plaatsvinden en bestuurders worden bedreigd.

Wat je mening ook is, waar je ook staat in het politieke spectrum, op welke partij je ook stemt, we moeten het met elkaar doen in de samenleving. De democratie mag nooit buigen voor een klein groepje mensen die denken dat je onze democratie met intimidatie, agressie, bedreigingen en geweld kunt verstoren. Daar zullen we nooit aan meewerken.

De toon en inhoud van het politieke debat doen ertoe. Het gedrag van politieke leiders heeft invloed op onze samenleving. Wat ben ik er trots op dat wij in onze raadszaal op donderdagavond op een respectvolle manier met elkaar blijven omgaan.

Vooruitblik 2026

De Tweede Kamerverkiezingen kan je ook zien als generale repetitie. Want 18 maart gaan we opnieuw naar de stembus, ditmaal voor een nieuwe gemeenteraad. 2026 wordt daarmee een jaar van verandering.

De eerste verandering is al aangekondigd: wethouder Paul de Bruijn gaat ons per 1 februari verlaten voor een mooie nieuwe functie in Leiden. Paul, we nemen op een later moment afscheid, maar vanaf hier wil ik je alvast bedanken voor je collegialiteit en al je inzet voor Voorschoten.

Gemist

Wat heb ik nu nog niet genoemd? Veel te veel!

We werkten thuis omdat er een NAVO-top was. We benoemden zowel een nieuwe gemeentesecretaris als een nieuwe griffier. We openden het eerste gedeeltelijk rookvrije terras en de eerste rookvrije speeltuin. We adopteerden het woord freggelgrot als synoniem voor het gemeentehuis. En we namen deel aan de voorronde van het NK Knikkeren.

En weet u het nog? Het NL-Alert in mei, toen er een biogaslek was bij de afvalwaterzuivering en we onze ramen en deuren moesten dichthouden? Gelukkig hebben al meer dan 3.500 inwoners onze folder in huis over een noodpakket en een noodplan. Dank aan de supermarkten en de bibliotheek voor de hulp bij het verspreiden.

Afronding

Ik kom tot een afronding. Want u wilt verder aan de borrel en daarna op weg naar huis.

Of u thuis nu een kerstkrans aan de voordeur hebt, een versierde kunstkerstboom, een echte boom hier van het landgoed of misschien een kerststal compleet met drie koningen en een kameel – ik wens u mooie feestdagen met familie en vrienden. En let ook vooral een beetje op die mensen die deze dagen dankbaar zullen zijn met wat extra hulp en warmte.

Ook zelf ga ik die warmte en gezelligheid opzoeken. Naar goede traditie met twee kerstbomen, want ik zet nog steeds een extra kerstboom op met de kerstversiering van mijn moeder.

Laten we samen van 2026 weer een fijn jaar maken, met als bijzonder hoogtepunt het 800-jarig jubileum van dit prachtige Kasteel Duivenvoorde. Dank u wel. Proost!