Na 4G is 5G (vijfde generatie) de volgende technische generatie voor mobiele communicatie. Een belangrijk verschil met 4G is dat bij 5G een snellere data-overdracht mogelijk is. Ook is de reactietijd veel korter en de verbindingen zijn betrouwbaarder. 5G is noodzakelijk om de toenemende vraag naar mobiele data op te kunnen vangen en het maakt een scala aan nieuwe toepassingen mogelijk.

Wat is er gebeurd en wat gaat er gebeuren

De Europese Unie heeft drie frequentiebanden (700 MHz, 3,5 GHz en 26 GHz) aangewezen voor 5G, om zo extra ruimte te bieden voor mobiele communicatie. Deze frequentiebanden bieden extra capaciteit, zodat 5G meer data kan verzenden en ontvangen.

Via een veiling heeft de Rijksoverheid op 21 juli 2020 drie verschillende frequenties beschikbaar gesteld, waaronder de 700 MHz, om aan de groeiende datavraag te voldoen. De voor 5G specifiek hogere frequenties van 3,5 GHz en 26 GHz worden later in gebruik genomen. Voor de 3,5 GHz zal dat in of na 2022 zijn. Voor de 26 GHz is nog geen datum bekend.

De mobiele operators passen de bestaande antenne-installaties aan om deze klaar te maken voor 5G. Het actuele overzicht van de installaties die geactiveerd zijn voor 5G is te vinden in het Antenneregister(externe link). Daarnaast bekijken zij of nieuwe installaties geplaatst moeten worden. Dit is het geval als er sprake is van onvoldoende dekking.

Waar komen eventuele nieuwe 5G-antennes

De telecomaanbieders plaatsen de 5G-antennes daar waar nodig is om voldoende dekking te krijgen voor het netwerk. Zij hebben daar meestal geen vergunning voor nodig, omdat de antennes vaak kleiner zijn dan 5 meter. Over de plaatsing van antennes waarvoor geen omgevingsvergunning nodig is hebben Rijksoverheid, gemeenten en aanbieders van mobiele telefonie afspraken gemaakt in het Antenneconvenant(externe link). Hierin staan onder meer de volgende afspraken:

  • Elk jaar ontvangt de gemeente een plaatsingsplan. Daarin staan de bestaande antennes en de locaties waar de aanbieders nieuwe antennes willen plaatsen. De gemeente heeft een adviserende rol en kan plaatsing niet verbieden; 
  • Afspraken over het uiterlijk van antennes;
  • Afspraken over de inspraak van huurders;
  • De limieten voor de blootstelling aan elektromagnetische straling.

Het is aan de mobiele operators en aan de eigenaren van de locaties waar de antennes geplaatst worden om zorg te dragen voor goede communicatie naar de omwonenden. Wanneer er wel een omgevingsvergunning nodig is vindt een zorgvuldige toetsing plaats door de gemeente. Overleg met omwonenden maakt hier onderdeel van uit. 

5G en gezondheid

Inwoners maken zich zorgen over mogelijk stralingsgevaar van 5G-zendmasten. Deze zorgen nemen wij als gemeente Voorschoten serieus. Het is specialistische materie. De gemeente beschikt hiervoor over onvoldoende kennis. Als gemeente maken wij op dit gebied geen eigen gezondheidsbeleid. De gemeente gaat af op landelijke normen. Net als 2G-, 3G- en 4G-antennes moeten alle 5G-antennes voldoen aan de internationale voorschriften voor radiofrequente elektromagnetische velden.

Uit het RIVM-rapport “Verkenning van de blootstelling aan elektromagnetische velden afkomstig van 5G-systemen(externe link)” blijkt dat de elektromagnetische velden die 5G gebruikt onder de limieten blijven die de EU aanbeveelt(externe link). Het Agentschap Telecom houdt toezicht op de blootstellingslimieten door in Nederland steekproeven bij de antennes te houden(externe link).

Recent onderzoek van de gezondheidsraad (5G-advies en documenten Gezondheidsraad(externe link)) geeft aan dat er vooralsnog geen schadelijke effecten zijn gevonden, maar dat op bepaalde aspecten nog vervolgonderzoek nodig is. De resultaten hiervan moeten worden afgewacht. De gezondheidsraad ziet geen reden om de lage frequentiebanden (tot 3,5 GHz) voor 5G zoals die nu in gebruik zijn of worden genomen, te stoppen of te beperken.

Meer informatie en vragen

Meer informatie over de uitrol van 5G kunt u vinden op de volgende websites:

Heeft u nog vragen of wilt u meer weten over 5G in Voorschoten?

Voor vragen over gezondheid kunt u contact opnemen met de GGD Hollands Midden(externe link). Voor technische vragen kun u terecht bij het Antennebureau(externe link).